CỐC NƯỚC TRÀ XANH
ẤM LÒNG HƯƠNG QUÊ
Nhấm nháp ngụm nước chè chan chát, ngòn ngọt ở quán cóc ven đường, ta thấy tiếng ru hời của mẹ, tiếng bà con chòm xóm giữa mùa gặt trưa hè, thấy một góc “hồn quê” mát lành giữa xô bồ phố thị.
Cuộc sống đi lên, con người ta quen với nhiều thức uống văn minh thành phố. Vậy mà sao bát nước chè xanh quê mùa vẫn “gợi” con người ta đến thế. Nhấm nháp ngụm nước chè chan chát, ngòn ngọt ở quán cóc bất chợt ven đường, ta thấy tiếng ru hời của mẹ, tiếng nói của cha, tiếng bà con chòm xóm giữa mùa gặt trưa hè… Hóa ra, nó vẫn là một góc “hồn quê” mát lành cho ta sự bình yên giữa xô bồ phố thị.
Những lần lang thang trên phố, ngồi ở quán trà đá ven đường, hay ngồi một mình, tôi thường tự pha một cốc trà thật đặc, nhâm nhi để đầu lưỡi cảm nhận hết vị chan chát, đăng đắng, nhưng dìu dịu, tê tê… Vậy mà, tôi vẫn không sao tìm được đúng cảm giác cái dư vị mát lành, ngòn ngọt của bát nước chè xanh quê nhà. Sao tôi lại thấy nhớ đến quay quắt vị ngọt đắng, thơm thơm của bát nước chè mẹ nấu những trưa hè nóng như đổ lửa thế…
Người phương Tây coi cà phê như một thức uống quen thuộc trong đời sống của họ. Giới trẻ Việt Nam bây giờ cũng coi cà phê như một thú vui khi tụ họp bạn bè. Nhưng tôi lại tin rằng, bát nước chè xanh vẫn là thức uống tạo nên phong vị đặc trưng của người Việt.
Chẳng biết tự đời nào, bát nước chè xanh đã gắn bó với người dân lao động. Họ uống vừa là để giải khát, vừa để tỉnh táo hơn, nhưng cũng vừa để thưởng thức cho vui miệng. Có người còn nghiện nước chè xanh như nghiện rượu, một ngày không được nhấm nháp là không tài nào chịu nổi.
Ở quê tôi, các bà, các mẹ vẫn thường nấu chè xanh gọi hàng xóm xung quanh đến uống rồi chuyện trò, vui như hội. Không cứ gì ngày nông nhàn mà cả những ngày mùa, họ vẫn tranh thủ ngồi quây quần bên bát nước chè, tranh thủ vài ba câu chuyện vui vào buổi trưa nắng nóng, rồi ai lại về làm công việc của người ấy.
Vốn là một vùng quê suốt đời quăng quật bởi gió Lào, người dân quê tôi nghèo thóc lúa nhưng lại giàu tình làng xóm. Chính những bát nước chè xanh đã một phần gắn kết họ lại với nhau hơn. Mỗi lần hội làng, họp xóm mà không có bát nước chè xanh thì coi như mất vui, kể cả những đám hiếu, hỉ bây giờ, ngoài những thức uống có ga, có cồn ra, ấm nước chè xanh vẫn không thể thiếu.
Tôi còn nhớ hồi bé, cứ tầm sắp ăn cơm trưa, tôi và thằng em trai lại lụi cụi đun cho mẹ một ấm nước chè xanh vì mẹ tôi vốn nghiện nước chè. Không những thế, các cô, các bác bên cạnh nhà, trưa nào cũng sang chơi, thưởng thức nước chè nhà tôi nấu. Ở quê tôi, người ta vẫn cho rằng, nước chè ngon là nước mà khi rót ra nhìn có màu xanh trong vắt, uống vào có vị chan chát, ngòn ngọt đầu lưỡi.
Bây giờ đi xa, tôi vẫn không thể quên được những buổi trưa ngồi hóng mát bên giàn hoa giấy, nghe những câu chuyện bình dân, và thỉnh thoảng uống bát nước chè xanh trong vắt… Để ao ước, ngày nào đó được trở về quê, để được sống trong không khí ấy.Mà kể cũng lạ, không phải cái giếng nào, khi nấu lên nước chè xanh cũng cho cái màu ấy, cũng có cái vị ấy. May mắn sao giếng nhà tôi thuộc loại nước ngon nên trở thành “cơ sở uống nước chè số một” của bà con xa gần.
Có lẽ không miền quê nào người ta lại mê nước chè xanh như quê tôi. Không chỉ những lúc nghỉ ngơi họ mới thưởng thức nó, mà cả những khi ra đồng làm lụng, các lão nông vẫn không quên đặt vào chiếc rổ con một ấm nước chè xanh mang theo.
Bát nước chè xanh giúp ta tỉnh táo, minh mẫn hơn, nhưng nếu có người nào dại dột uống vào khi chưa ăn gì, nước chè xanh có thể làm say đến hoa mắt chóng mặt. Vì thế người dân quê tôi thường có câu: “Say như say nước chè”.
Không biết bao nhiêu năm, bát nước chè xanh vẫn gắn bó với đời sống vật chất và tinh thần người dân quê tôi như thế. Tự nhiên như hạt lúa, củ khoai, bát nước chè xanh làm nên một góc “hồn quê” trong mỗi con người thế hệ chúng tôi. Có lẽ thế mà không phải ngẫu nhiên, quán nước chè ven đường ở những thành phố lớn vẫn là nơi hấp dẫn những kẻ xa quê như tôi tìm đến.
“Quê tôi nắng đỏ đồng, mưa thấm cả bùn non, quê tôi gừng cay muối mặn níu bao đời câu hát buồn vui… Gốc đa sân đình, đò chiều mẹ đợi, chè xanh mời gọi thơm cả làng ta…”. Từng giọt mồ hôi cũng dệt nên mùa màng, từng nỗi nhớ dệt nên tình yêu, từng bát nước chè xanh gợi nên phong vị quê nhà… Thử hỏi, nơi đâu có vị nước đậm đà, ngọt đắng mà ấm áp tình người như bát nước chè xanh xứ mình?Cũng không phải ngẫu nhiên mà hình ảnh những bà, những cô hàng nước lại đi vào văn thơ nhiều đến thế. Thỉnh thoảng, sau những ngày xô bồ phố thị, bạn hãy thử tạt vào một quán nước bên đường, để nhâm nhi, để được tán gẫu với bà hàng nước, với những người xa lạ tình cờ mà trở nên quen biết có khi chỉ qua bát nước chè xanh, bạn sẽ thấy vô cùng thú vị. Có lẽ, đó cũng là một nét văn hóa dân dã rất Việt Nam.
Nguồn Internet