CÂY QUÝT – BÁC SĨ CHO MỌI NHÀ
Thành phần hóa học của Quýt: Trong vỏ có 2 loại dầu, loại dầu cam 0,50% và loại dầu cam rụng 0,50%. Thành phần chính trong dầu là d và dl-limonen 78,5%, d và dl-limonene 2,5% tương ứng với 2 loại dầu và linalool 15,4%. Còn có một ít citrale, các aldehyd nonylic và decylic và chừng 1% methyl anthranylat methyl.
Công dụng của Quýt:
– Hoa kích thích
– Quả Quýt (chủ yếu là dịch); vị chua ngọt, tính mát; có tác dụng giải khát, mát phổi, khai uất, trừ đờm, khoan khoái.
– Vỏ quả Quýt và lá Quýt đều có tinh dầu, có tác dụng chữa ho đờm và giúp tiêu hoá.
– Vỏ Quýt xanh vị đắng, cay, tính ấm; có tác dụng hành khí, khai uất, tán kết, trừ thấp, giảm đau và tăng tiêu hoá.
– Vỏ Quýt chín vị đắng the, mùi thơm tính ấm; có tác dụng hành khí, tiêu đờm trệ, kiện tỳ, táo thấp.
– Lá và hạt Quýt có vị đắng the, mùi thơm, tính bình; có tác dụng hành khí, tiêu viêm.
Bài thuốc chữa bệnh bằng quýt:
– Chữa cảm mạo: Vỏ quýt tươi 30 gam, phòng phong 15 gam, đổ 3 cốc nước, sắc lấy 2 cốc, hòa đường trắng uống lúc nóng 1 cốc, sau nửa giờ hâm nóng uống tiếp 1 cốc còn lại.
– Viêm tuyến sữa: Hạt quýt tươi 30 gam, cho ít rượu, rang khô, đổ nước sắc uống.
– Ho nhiều đờm: Cát hồng (một loại vỏ quýt chế) 10 gam, bột xuyên bối 3 gam, lá tỳ bà chế 15 gam, sắc uống.
– Sa nang, sưng tinh hoàn: Hạt quýt, tiểu hồi hương lượng bằng nhau, rang vàng, tán bột, mỗi ngày uống 3-6 gam với rượu ấm.
– Kém ăn: Trần bì 6 gam, tiêu tam tiên 6 gam, kê nội kim (màng mề gà) 6 gam, sắc uống.
– Đau chướng mạng sườn: Xơ quýt (cát lạc) 10 gam, vỏ quýt xanh 10 gam, hương phụ 10 gam, sắc uống.
– Chữa sưng đau tinh hoàn: Lấy một lượng hạt quýt và tiểu hồi bằng nhau, đem sao vàng, tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng từ 4 – 6gr.
– Viêm tuyến sữa: Lấy 30gr hạt quýt cho vào cùng một ít rượu, sao khô, rồi đem nấu lấy nước uống.
– Chữa cảm mạo: Lấy 30gr vỏ quýt, cùng 15gr vị thuốc phòng phong cho vào nồi đất cùng 3 chén nước, nấu còn lại 2 chén, rồi hòa với một ít đường trắng, chia làm hai phần, dùng trong ngày lúc nóng ấm.
– Chữa đau lạnh bụng: Lấy 6gr vỏ quýt, 6gr vị thuốc ô dước, và 3 lát gừng tươi, đem nấu nước để uống.
– Chữa nôn mửa: Lấy 10gr vỏ quýt, 15gr tỳ bà diệp, đem nấu nước để uống trong ngày.
– Chữa chứng dạ dày lạnh gây nôn: Lấy 8gr vỏ quýt, 6gr sa nhân và 3 lát gừng tươi cho vào cùng lượng nước vừa đủ để nấu lấy nước uống lúc còn nóng ấm.
– Chữa tiêu hóa kém: Dùng 8gr vỏ quýt, 4gr bán hạ, 4gr phục linh, 2gr cam thảo, cho vào cùng 3 chén nước, nấu còn lại 1 chén, chia làm hai lần, dùng trong ngày, lúc còn nóng ấm.
Sưu Tầm Và Biên Soạn