CÂY GỖ LIM
“Thằng Bờm có cái quạt mo – phú ông xin đổi một bè gỗ lim”.
Vậy gỗ lim là gỗ gì mà sao nghe quý thế??!
Cây Gỗ Lim hay còn gọi là cây lim xanh, tên khoa học: Erythrophleum fordii, là một loài thực vật thuộc phân họ Vang ( Caesalpinioideae ) trong họ Đậu ( Fabaceae, hoặc Leguminosae, hoặc Fabaceae sensu lato). Cây Gỗ Lim là một trong bốn loài cây gỗ tứ thiết của Việt Nam là : đinh, lim, sến, táu.
Đặc Điểm Phân Bố Của Cây Gỗ Lim
Cây Gỗ Lim mọc chậm, là cây ưa sáng nhưng lại chịu bóng khi còn nhỏ. Phân bố trên đất sét hoặc sét pha sâu dày, khí hậu nhiệt đới mưa mùa. Có khả năng tái sinh hạt và chồi tốt. Phân bố chủ yếu ở Việt Nam, Đài Loan và Trung Quốc.
Đặc Điểm Của Cây Gỗ Lim
Cây Gỗ Lim Là cây gỗ lớn, cao trên 30m. Thân thẳng, tròn, gốc có bạnh nhỏ, vỏ màu nâu có nhiều nốt sần màu nâu nhạt sau bong mảng hoặc vẩy lớn, lớp vỏ trong màu nâu đỏ. Nếu cây mọc lẻ thường phân cành thấp, cành non màu xanh lục. Lá kép lông chim 2 lần mọc cách, có 3-4 đôi cuống cấp 2. Hoa tự hình chùm kép. Hoa lưỡng tính gần đều. Quả đậu hình trái xoan thuôn. Hạt dẹt màu nâu đen, xếp lợp lên nhau, vỏ hạt cứng, dây rốn dày và to gần bằng hạt.
Công Dụng Của Cây Gỗ Lim
Cây Gỗ Lim là loài gỗ cứng, chắc, nặng, không bị mối mọt; có màu hơi nâu đến nâu thẫm; có khả năng chịu lực tốt. Vân gỗ dạng xoắn khá đẹp, nếu để lâu hay ngâm dưới bùn thì mặt gỗ có màu đen.
Cây Gỗ Lim thường dùng làm cột, kèo, xà… và các bộ phận cấu trúc trong các công trình xây cất theo lối cổ. Cây Gỗ Lim còn được chuộng để làm các đồ gia dụng như giường, phản… Cây Gỗ Lim có đặc tính rất quý nữa là không bị cong vênh, nứt nẻ, biến dạng do thời tiết nên rất được ưa chuộng trong việc làm cửa, lát sàn nhà.
Người xưa thường không thích làm giường có thể bởi hai lẽ:
Quan niệm gỗ có độc tố: Trong quá trình tiếp xúc khi chế biến gỗ người thợ hay bị dị ứng hắt hơi hoặc mẩn ngứa nhưng có lẽ quan niệm này không đúng bởi gỗ lim rất cứng nên khi cưa mạt gỗ thường rất nhỏ nhưng rất sắc bay lơ lửng trong không khí gây ra các hiện tượng nêu trên.
Quan niệm tâm linh: Gỗ lim thường được dùng làm đình, chùa, hoặc các công trình tôn giáo nên khi có biến động các công trình trên bị phá huỷ nhưng nguyên liệu tạo nên các công trình đó đặc biệt là gỗ có thể tận dụng được trôi nổi rất nhiều trong dân gian. Nếu dùng gỗ đó làm các đồ gia dụng sẽ không tốt cho người dùng.
Cây Gỗ Lim không chịu được ẩm nên khi sử dụng gỗ trong môi trường ẩm người ta phải sơn chống ẩm.
Sưu Tầm Và Biên Soạn